ظاهراً، منظور از نام مبارک «علی بن الحسین» جناب علی اکبر عَلَیهِ السَّلام  شهید در کربلا است.«علی بن الحسین» نام سه نفر از اولاد سیدالشهداء علیهم السّلام است.یکی حضرت سید الساجدین عَلَیهِ السَّلام  و دیگری «علی اکبر» و سوم «طفل شیرخوار» که به روایتی «عبدالله رضیع» نام داشته و به «علی اصغر» معروف شده است. سلام الله اجمعین.

و گفتیم: به نظر می رسد که مقصود از «علی» در این جا، علی اکبر شهید در کربلا است. زیرا این زیارت، اختصاص به شهدای عزیز در رکاب سالار شهیدان علیهم السّلام دارد و این احتمال که شاید مراد، حضرت سیدالساجدین سلام الله علیها باشد بسیار دور است.

مادر جناب علی اکبر علیهم السّلام حضرت «لیلی» دختر ابوعمرة بن عروة بن مسعود ثقفی است.

اگر چه ابن جوزی در «تذکره» گفته که نام مادر ایشان «آمنه» می­باشد.اما نام «لیلی» مشهورتر و مطابق با روایات صحیح تر است.

مادر «لیلی» میمونه، دختر ابوسفیان بن حرب است و از این رو معاویه شهادت داد که جناب علی اکبر از همه سزاوارتر برای خلافت می­باشد.

در بسیاری از کتاب ها آمده که یک روز معاویه از اهل مجلس خود پرسید: برای مقام خلافت و کفالت امور مسلمین چه کس، از همه شایسته­تر است؟

بعضی گفتند: تو ..

معاویه گفت: نه

گفتند: یزید...

گفت: نه ... بلکه علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب علیهم السّلام که جد او رسول خدا صَلّی الله عَلَیهِ وآلِه و سَلّم است و شجاعت بنی هاشم و هم چنین جود و سخاوت بنی امیه و زیبایی و حسن صورت بنی ثقیف در او است.

البته معاویه، بی ربط و بی دلیل، از جود و سخاوت بنی امیه حرف می­زد... بلکه جود و سخاوت هم در خاندان بنی هاشم علیهم السّلام بوده است.

در سن این شهید والامقام اختلاف است. شیخ مفید علیه الرحمه در کتاب «ارشاد» آن حضرت را نوزده سال گفته و وی را «علی اوسط» دانسته و می فرماید: سیدالسّاجدین عَلَیهِ السَّلام  از آن جناب، بزرگتر بوده است.

ابوالفرج و محمد بن بن ابی طالب می گویند هجده ساله بوده و به روایتی بیست و پنج ساله و به روایتی: سی و هشت ساله.

و با وجود این اختلاف، معلوم نیست بزرگتر از حضرت سجاد عَلَیهِ السَّلام  نباشد و در سن امام چهارم عَلَیهِ السَّلام  در روز عاشورا نیز خلاف است. بعضی می گویند: بالغ نبوده! و برخی تا سی و سه سال گفته­اند و به نظر می رسد که امام زین العابدین عَلَیهِ السَّلام  بین بیست ودو و سه سال بوده و امام پنجم عَلَیهِ السَّلام  آن روز، سه سال و چند ماه داشته­اند.

بیشتر مورخین، «علی شهید» را «علی اکبر» سلام الله علیه گفته اند.

ابن ادریس در سرائر فرموده« ... و از ابوالفرج در «مقاتل الطّالبیّن» نیز نقل شده که ولادت آن جناب در حکومت عثمان است و از جد بزرگوار خود امیرالمومنین عَلَیهِ السَّلام  حدیث روایت نموده است»

و بعید نیست بگوییم که امام سجاد عَلَیهِ السَّلام  بزرگترند. و کلمه­ی «اکبر» شاید لقبی برای شهید عزیز بوده بدون آن که منظور بزرگتری در سن باشد.

یا به حضرتش «اکبر» گفته اند برای آن که دو «علی» در کربلا به شهادت رسیده­اند، یکی ایشان که بزرگتر بوده­اند، پس «علی اکبر» هستند و دیگری «علی اصغر» طفل شیرخواره است، سلام الله علیهما و اگر به حضرت امام سجاد عَلَیهِ السَّلام  هم «علی اصغر» گفته شود- که در بعضی روایات و تواریخ آمده که امام سجاد عَلَیهِ السَّلام  علی اصغرند- دور نیست از این جهت باشد که ایشان را نمونه و آینه­ی جمال امیرالمومنین می­دیدند و گفتند: «علی اصغر» یعنی ایشان همان علیّ عالی است، نهایت، کوچکتر، سلام الله علیهم اجمعین.

اشاره­ای به فضل و فضیلت ایشان

فضائل صوری و معنوی و ظاهری و باطنی آن جناب و شیرین سخنی و متانت و زهد و عبادت و عفاف و سخاوت و شجاعت و جلالت قدر و شهامت نفس و علوّ همت و پاکی نژاد و تقوا و سداد نه چندان است که بتوان در کتابی نوشت یا در دفتری ثبت و جمع نمود.

و اگر کسی در کلام سیدالشهداء عَلَیهِ السَّلام  که روز عاشورا درباره­ی این جوان فرمود، تامل نماید به سطری از بزرگی شان و تعالی جاه و رفعت مقام آن مظلوم پی خواهد برد.

در «ارشاد» و «ملهوف» و کتابهای دیگر است که چون علی عَلَیهِ السَّلام  به جانب میدان شتافت، پدر مهربان دست به محاسن گرفت و گفت:

«الّلهم اشهد علی هولاء القوم فقد برز الیهم غلام اشبه الناس خَلقاً و خُلقاً و منطقاً برسولک. کنّا اذا اشتقنا الی نبیّک نظرنا الی وجهه.الّلهم! منعهم برکات الارض و فرقهم تفریقا و مزّقهم تمزیقاً و اجعلهم طرائق قدداً و لا ترض الوّلاةَ مِنهم ابداً. فانهم دعونا لینصرونا ثم عدوا علینا.

ثم صاح حسین عَلَیهِ السَّلام  بعمر بن سعد: مالک قطع الله رحمک و لا بارک الله  فی امرک و سلّط من یذبحک بعدی فی فراشک کما قطعت رحمی و لم تحفظ قرابتی من رسول الله.

ثم رفع الحسین عَلَیهِ السَّلام  صوته و تلا:

اِنّ الله اصطفی آدم و نوحاَ و آل ابراهیم و آل عمران علی العالمین. ذرّیّةً بعضها من بعض و الله سمیع علیم»

«خدایا بر علیه این قوم شاهد باش که جوانی برای دفاع به مقابل آنان می رود که شبیه ترین مردم به پیامبر تو است. هرگاه مشتاق پیغمبرت می شدیم به صورت وی نظر می نمودیم.

خدایا آنان را از برکات زمین محروم فرما و جمعشان را پراکنده ساز و فرمانروایان را از ایشان هرگز خوشنود مگردان. زیرا آن ها ما را دعوت نمودند که یاری کنند، اما از در دشمنی وارد شدند و بر ما تاختند.

سپس حضرت سیدالشهداء عَلَیهِ السَّلام  بر عمر بن سعد فریاد زدند که چه می کنی؟ خدا لطف و رحمتش را از تو قطع نماید، هم چنان که حق خویشاوندی و نسبت را رعایت نکردی و بستگی ما را به رسول الله ندیده گرفتی.

آن­گاه امام عَلَیهِ السَّلام  با صدای بلند این آیه را خواندند:

اِنَّ اللهَ اصطَفی ...»    «سوره­ی آل عمران/ آیه­ی33»

مزیت اول

این که حضرت، آن جناب را به رسول گرامی از نظر خلقت و شکل ظاهری، تشبیه فرموده و می دانیم که زیبایی رسول الله صَلّی الله عَلَیهِ وآلِه و سَلّم زبان زد خاصّ و عامّ و شهره­ی آفاق در همه دوران و ایام بوده است...

 اولاد امام حسین عَلَیهِ السَّلام  چند تن اند؟ و نامشان چیست؟

شیخ مفید رضوان الله تعالی علیه در کتاب مبارک «ارشاد» فرموده: اولاد حضرت شش نفرند؛ چهار پسر و دو دختر، بدین ترتیب:

1- امام همام سیّدالسّاجدین عَلَیهِ السَّلام است از «شاه زنان» دختر یزدگرد، پادشاه ایران و از این رو، ایشان را «ابن الخیرتین» می گفتند. نظر به حدیث معروف:«خیرة الله من العرب قریش و من العجم فارس»:«انتخاب شدگان خدا، از عرب قریش­اند و از غیرعرب، فارسیان»

و ابوالاسد دئلی، درباره­ی امام سجاد عَلَیهِ السَّلام  می گوید:

و ان غلاماً بین کسری و هاشم            لاَکَرمُ من نیطت علیه التّمائم

2- علی بن الحسین شهید عَلَیهِ السَّلام

3-جعفر که مادر او از «قضاعه» بوده و در حیات امام سوم، زندگی را بدرود گفت.

4- «عبدالله رضیع» که در آغوش امام، هدف تیر قرار گرفت و به شهادت رسید.

5- سکینه خاتون، دختر حضرت رباب کلبیّه، دختر امرء القیس بن عدی، که رباب مادر همان کودک شیرخوار شهید نیز هست.

6-فاطمه، که مادر ایشان امّ اسحاق، دختر طلحة بن عبیدالله تمیمی است.

در کشف الغمّه هم از بعضی از حافظان نقل کرده که اولاد حضرت، شش نفرند. ولی «علی شهید» را اکبر دانسته و از امام چهارم عَلَیهِ السَّلام  به عنوان «علّی اصغر» یاد نموده و گفته است: «نسل الحسین (ع) من علیّ الاصغر»:

«نسل امام حسین از حضرت علی اصغر علیهم السّلام است». و از عبدالله شیرخوار و جعفر نیز نام برده است.

منبع : ترجمه و شرح زیارت عاشورا، تلخیص کتاب شفاء الصدور فی زیارة العاشور، نوشته مرحوم آیت الله حاج میرزا ابوالفضل مجتهد تهرانی (پدربزرگ همسر مرحومه امام خمینی)، به کوشش: مرحوم حجت الاسلام حسن ثقفی تهرانی (برادر خانم امام خمینی)، چاپ دوم سال 1386، انتشارات هاد، صفحه 613 تا صفحه616 و 621 و 622

 * استفاده بدون ذكر نشاني : http://www.hankh.ir/?p=33228 ممنوع است *