تصمیم احتمالی «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا برای خروج از برجام، مقامات دیگر کشورها را به واکنش واداشته است.
به گزارش جماران، خبرگزاری رویترز گزارش داد: رسانه های آمریکایی گمانه زنی کرده اند که احتمال دارد دونالد ترامپ روز پنجشنبه از تایید پایبندی ایران به برجام خودداری کند و به این ترتیب امکان وضع دوباره تحریم ها از طرف کنگره را فراهم آورد.
کشورهای اروپایی تلاش می کنند برجام حفظ شود.
«زیگمار گابریل» وزیر خارجه آلمان با ابراز نگرانی از این تصمیم ترامپ گفت که چنین تصمیمی می تواند باعث وخامت اوضاع امنیتی در خاورمیانه شود.
او در شهر «برلین» به خبرنگاران گفت: «ما نمی خواهیم شاهد آسیب دیدن این توافق باشیم. ما کاخ سفید را ترغیب می کنیم چنین دستاورد مهمی که باعث بهبود امنیت ما شده را زیر سوال نبرد.»
گابریل این توافق را یک «موفقیت بزرگ دیپلماتیک» خواند و گفت مانع توسعه سلاح هسته ای توسط ایران شده است.(ایران بارها بر مسالمت آمیز بودن برنامه هسته ای خود تأکید کرده است)
گابریل گفت: هر گونه اقدام ترامپ ضد برجام، برخلاف نظر همه کشورهای اروپایی است که علاوه بر اتحادیه اروپا در این توافق شرکت داشتند.
پیشتر او در همایشی انتخاباتی در ایالت «نیدرزاکسن» سیاست دونالد ترامپ و مشاورانش را بسیار خطرناک ارزیابی کرده و گفته بود: «اطرافیان ترامپ معتقدند همه اینها بی معنی است. جهان صحنه مبارزه است و در چنین دنیایی آنکه قوی تر است، موفق می شود. این به این معنی است که این افراد حاکمیت حق را برمی‌دارند و حق طرف قوی تر را جای آن می گذارند.»
به گفته گابریل برهم خوردن برجام سبب نگرانی است.
پیشتر فرانسه هم گفت که این اقدام می تواند باعث افزایش تنش در منطقه شود. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت: «در بستر ثبات منطقه ای، فرانسه نسبت به هر اقدامی که تنش ها را تشدید کند گوش به زنگ است.»
«فدریکا موگرینی» رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در کنفرانسی ویدیویی در شهر «رم» پایتخت ایتالیا گفت که اکنون وقت سرمایه گذاری در توسعه همکاری ها و گشودن کانال های جدید، نه تخریب کانال های موجود است.
او افزود در حالی که با تهدید فزاینده کره شمالی روبرو هستیم نمی توانیم جبهه تازه ای بگشاییم.
فدریکا موگرینی خاطر نشان کرد پایبندی ایران به تعهداتش در زمینه توافقنامه هسته ای پیش از این هشت بار مورد تایید قرار گرفته است.
«هلگا اشمید» معاون او هم اخیرا تاکید کرده بود که توافق هسته ای با ایران یک توافق چندجانبه است و اروپا برای حفظ آن تلاش جدی می کند.
روسیه و چین که شرکای ایران محسوب می شوند نیز به طور جداگانه از آمریکا خواسته اند از توافق هسته ای خارج نشود.
روسیه روز دوشنبه هشدار داد که این اقدام عواقب منفی خواهد داشت.
«دیمیتری پسکوف» سخنگوی رئیس جمهور روسیه بار دیگر در خصوص پیامدهای خروج آمریکا از برجام هشدار داد.
وی گفت: اگر کشوری مانند آمریکا - که از جمله طرف ها کلیدی برجام به حساب می آید - از توافق خارج شود، این موضوع پیامدهای منفی به دنبال خواهد داشت.
پسکوف ادامه داد: ما تنها می توانیم ماهیت این پیامدها را پیش بینی کنیم و اکنون مشغول همین کار هستیم. وی تاکید کرد که «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه بارها اهمیت برجام را برای جامعه جهانی یادآور شده است.
وزارت خارجه چین هم گفت توافق هسته ای با ایران یک نمونه مثبت از دیپلماسی بین المللی است و گامی نویدبخش برای جلوگیری از اشاعه هسته ای در خاورمیانه است.
چهارشنبه گذشته نیز پوتین در نشست هفته انرژی روسیه گفت: در حال حاضر ایران برجام را اجرا می کند و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز به عنوان سازمان تخصصی معتبر آن را تایید کرده است.
وی ادامه داد: از این گزارش ها پیروی می کنیم و از برجام که با مشارکت دولت سابق آمریکا و با وجود اختلافات در مسائل دیگر با این دولت منعقد شد، همچنان حمایت خواهیم کرد.
حتی گروه بین المللی نابودی سلاح های هسته ای (آیکان) که چند روز پیش برنده جایزه صلح نوبل شد هم از ترامپ خواسته است از توافق هسته ای با ایران خارج نشود.
«بئاتریس فین» مدیر آیکان روز دوشنبه در مقر سازمان ملل متحد در شهر «نیویورک» خواست که رئیس جمهور آمریکا توافق هسته ای با ایران را حفظ کند. او تاکید کرد که هیچ مدرکی دال بر تخلف ایران از توافق هسته ای وجود ندارد.
برنده جایزه صلح نوبل از ترامپ خواست به توافق هسته ای با ایران که در سال 2015 حاصل شد، پایبند بماند و از هرگونه تنش و درگیری جدید پرهیز کند.
از سوی دیگر «هانس بلیکس» دیپلمات و بازرس تسلیحاتی سابق سازمان ملل گفته است که خروج آمریکا از برجام اهانت تازه ای به برجام 14 سال بعد از حمله به عراق است
او در شهر «پاریس» گفت: «اگر ترامپ به اقتدار سازمان ملل اهمیت می دهد نباید به طور یکجانبه از توافق خارج شود.»
«یوکیا آمانو» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در شهر «رم» ایتالیا تایید کرد ایران به تعهدات خود در چارچوب توافقنامه هسته ای که سال 2015 با قدرت های بزرگ امضا کرد، کاملا عمل کرده است.
آمانو در آغاز کنفرانس مقابله با تسلیحات هسته ای در رم گفت: «من تایید می کنم که ایران به تعهدات خود در چارچوب توافقنامه هسته ای پایبند بوده است.»
آژانس بین المللی انرژی اتمی پیش از این ماه گذشته نیز اعلام کرده بود ایران به خوبی به تعهداتش عمل می کند.
رسانه های آمریکا نیز تا حد زیادی در خصوص این اقدام ترامپ و تبعات آن هشدار داده اند. روزنامه واشنگتن پست و مجله پولتیکو به نقل از مقام های آگاه در کاخ سفید نوشته اند که ترامپ پایبندی ایران به توافق هسته ای را تایید نخواهد کرد.
روزنامه هیل اذعان کرده است که خروج از برجام برای آمریکایی ها مایه شرمساری خواهد بود.
رئیس جمهور آمریکا یکی از مخالفان سرسخت توافق هسته ای ایران و شش قدرت جهانی (آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان) است که در زمان ریاست جمهوری «باراک اوباما» امضا شد.
ترامپ تا روز یکشنبه 15 اکتبر (23 مهر) مهلت دارد در گزارش خود به کنگره درباره پایبندی ایران به توافق هسته ای نظر خود را اعلام کند.
دولت آمریکا باید هر 90 روز گزارشی از پایبندی یا عدم پایبندی ایران به برجام را به کنگره ارائه کند تا بر مبنای آن درباره ادامه لغو و تعلیق تحریم های هسته ای یا اعمال مجدد آنها تصمیم گیری شود.
دونالد ترامپ 5 اکتبر در دیدار با وزیر دفاع و فرماندهان نظامی آمریکا اعلام کرد که ایران به روح توافق هسته ای پایبند نیست.
دولت آمریکا مدعی است که ایران به متن برجام پایبند است اما روح آن را با آزمایش های موشکی و حمایت از به گفته آمریکا گروه های تروریستی نقض می کند.
