| وقتی امام دیوان سه جلدی سعدی خواستند... حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالکریم بی‌آزار شیرازی در کتاب «حکومتی بر اساس اخلاق» خاطره‌ای را از اهتمام فراوان امام خمینی به سعدی و توجه امام به اصلاح اخلاق دولتمردان با لسان سعدی مطرح می‌کند که خواندن آن خالی از لطف نیست.
 به گزارش جماران بی‌آزار شیرازی عنوان می‌کند: به یاد دارم چند ماه قبل از ارتحال امام بود که یک روز صبح حجت‌الاسلام رسولی محلاتی؛ رئیس دفتر امام به بنده زنگ زدند و گفتند: امام خواستار دیوان سه‌جلدی سعدی هستند شما می‌توانید برایشان پیدا کنید؟ گفتم باکمال میل؛ اما چرا سه جلدی نه یک‌جلدی؟ اظهار داشتند که امام می‌خواهند مجلدات کم‌حجم باشد تا بتوانند در قدم زدن‌های روزانه آن را با خود ببرند و به‌آسانی آن‌ها را مطالعه کنند. همان روز برایش تهیه کردم و فرستادم.
بیشتر دل مشغولی امام خمینی(ره) به‌خصوص بعد از انقلاب و به هنگامی‌که در ماه‌های آخر زندگی خواستار کتاب بوستان سعدی شدند؛ بر اساس اغلب مواعظی که برای مردم و دولتمردان داشتند؛ حکومت اسلامی بر اساس اخلاق است که در رأس آن‌ها جهاد اکبر یا مبارزه با نفس برای رسیدن به توحید؛ توحیدی که خروجی آن وحدت میان امت و رفع کینه‌ها و خصومت‌ها است و نیز آئین کشورداری و اساس قانون عدل الهی و متخلق ساختن مردم به اخلاق قرآن و اسلام ناب بود که سعدی کوشید آن را در قالب شعر و حکایت در کتاب‌هایش به‌خصوص در کتاب بوستانش به فارسی درآورد و آن را فرهنگی پایدار به میان دولتمردان و مردم ببرد؛ که متأسفانه در رژیم گذشته مردم از کتاب‌خوانی فاصله گرفتند و بعضی از طالبان شعر و ادب به ادبیات ظاهری و ظروف کند که این شعر به چه سبکی و چه وزنی و چه دوره‌ای است. همچنان که بسیاری قرآن را به همین وضع دچار کردند و مردم را مشغول قرائت و اعراب و حفظ الفاظ و سبب نزول آن کردند درصورتی‌که هدف قرآن انسان‌سازی و حل اختلافات و رسیدن به وحدت و اخلاق ستوده است؛ به قول سعدی: مراد از نزول قرآن تحصیل سیرت خوبست نه ترتیل سورت مکتوب.
امام خمینی(ره) نیز عیناً همین نظر را در تفسیر قرآن دارند و می‌فرماید:
به‌طورکلی معنای تفسیر آن است که شرح مقاصد آن کتاب را بنماید و مهم، بیان منظور صاحب کتاب باشد. این کتاب شریف که به شهادت خدای متعالی کتاب هدایت و تعلیم است و نور طریق انسانیت است باید مفسر در هر قصه و از قصص آن بلکه هر آیه از آیات آن جهت اهتداء به عالم غیب و راهنمایی به طریق سعادت و سلوک طریق معرفت و انسانیت را به متعلم بفهماند. مفسر وقتی مقصد از نزول را به ما بفهماند مفسر است، نه سبب نزول آن‌طور که در تفاسیر وارد است (امام خمینی، آداب الصلاة، ص 192-193)
منبع: حکومتی بر اساس اخلاق، خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر عبدالکریم بی‌آزار شیرازی
|
