سلمان و اردوغان ۱- سه شنبه هفته گذشته جنگنده بمب افکن سوخوی ۲۴ روسیه توسط دو فروند جنگنده شکاری اف ۱۶ ترکیه هدف قرار گرفته و سرنگون شد. خلبانان روسی به دست نیروهای مخالف سوری یا داعش اسیر شدند پس از این خبر آزاد سازی خلبان دوم طی عملیاتی ویژه منتشر گردید.
۲- ترکیه پس از انتشار سرنگونی جنگنده روسی تلاش کرد ضمن توضیح اقدام جنگندهها در بمباران ترکمنهای ترکی و سوری به ناشناس بودن هویت جنگنده تأکید کردند.
۳- مقامات روسیه بلافاصله پس از مورد اصابت قرار گرفتن جنگنده شکاری بمب افکن سوخوی ۲۴ ضمن تصریح بر سرنگونی یک فرونده جنگنده روسی بر مقابله مناسب با اقدام مذکور تأکید کردند.
۴- خبر سرنگونی جنگده روسی توسط ترکیه بلافاصله به تیتر خبری تمامی سایتها، شبکه و خبرگزاریهای جهان تبدیل گردید بطوریکه حجم عظیمی از گمانه زنیها در خصوص اقدامات احتمالی دو کشور و حتی ناتو و سایر بازیگران بین المللی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
۵- دبیر کل سازمان ملل و بسیاری از مقامات ارشد کشورها و قدرتهای بین المللی بلافاصله ضمن دعوت طرفین به حفظ آرامش خواستار پیگیری موضوع از طریق گفتگوی مستقیم مقامات دو کشور شدند همچنین مقامات بسیاری آمادگی خود را برای ایجاد شرایط گفتگوی سازنده فی مابین اعلام کردند.
۶- پوتین ضمن تأکید صریح بر دفاع همه جانبه از حقوق روسیه در برخورد با تروریسم خواستار عذرخواهی رسمی و فوری ترکیه شد همچنین رسماً به دو نکته کلیدی اقدام ترکیه به خنجر زدن از پشت در مبارزه با تروریسم و حامیان مالی و تجهیزاتی اشاره کرد.
۷- اردوغان و دادود اوغلو ضمن تأکید بر اینکه روسیه باید عذرخواهی کند بر اقدام روسیه مبنی بر تهاجم به جبهه مخالفین اسد به جای داعش و تهاجم به ساکنین خطوط مرزی ترکیه و سوریه تأکید کردند. مقامات ترکیه مکرر بر آمادگی این کشور برای دفاع از حقوق ترکیه و مقابله با زیاده خواهی توسط هر کشور اشاره کردند. همچنین اردوغان روز سه شنبه گفت ما به مسکو درباره نقض حریم هوایی ترکیه و از دست دادن دوستی با آنکارا هشدار میدهیم گفت ناتو که ترکیه عضو آن است به هرگونه حمله به خاک این کشور پاسخ خواهد داد.
۸- ترکیه در برپایی نشست فوق العاده ناتو و جلب حمایت صریح و آشکار جبهه غربی و عربی برای مقابله با روسیه ناکام و مقامات کشورهای مذکور در تماس ومستقیم با مقامات روسیه به دلجویی و دعوت به آرامش این کشور اقدام کردند مقامات هیچ کشوری در متهم سازی روسیه به اقدام ضد مخالفین اسد یا هدفگیری بخشهای ترکی و سوری با ادعای ترکیه همراهی نکردند.
۹- پوتین رسماً از توسل به اقدام متقابل نظامی را رد کرد ضمناً علی رغم عدم موافقت با درخواست و تماسهای مکرر مقامات ترکیه در مسکو و آنکارا موضوع احتمال دیدار مستقیم و بی واسطه مقامات دو کشور در حاشیه نشستهای بین المللی را تأیید کرد.
۱۰- روسیه در کنار آلمان بزرگترین شریک تجاری ترکیه است با قراردادی ۲۰ ملیارد دلاری در حال طراحی و ساخت اولین نیروگاه هسته ای ترکیه است ترکها بالغ بر ۶۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در روسیه دارند روسیه بزرگترین تأمین کننده گاز و ترکیه در تأمین گاز به شدت به روسیه وابسته است. طی سال جاری بالغ بر ۳.۵ میلیون روس بعنوان گردشگر از ترکیه بازدید کردهاند.
۱۱- روسیه در اقدامی بدیع پس از ارائه پیشنویس طرح ممنوعیت هر گونه معامله علی الخصوص نفتی با داعش به شورای امنیت سازمان ملل نسبت به انتشار تصاویر تجهیزات آمریکایی ارسالی به داعش و زنجیره نفتکشهای حامل سوخت از سوریه به سمت ترکیه اقدام کرد. همچنین تصاویری از روابط خانوادگی اروغان با نیروهای داعش مستقر در سوریه توسط روسیه در اختیار رسانههای جهان قرار گرفت. فایل صوتی گفتگوی اردوغان و پسرش بلال در خصوص روابط اقتصادی با داعش بشکل بسیار گسترده ای خبر ساز شد. تصاویر بمباران بخشی از زنجیره تانکرهای انتقال سوخت به ترکیه توسط جنگندهای روسی نیز از انعکاس بسیار گسترده برخوردار بود.
۱۲- روسیه در اقدامی فوری از بکارگیری سیستم بسیار پیشرفته اس اس ۴۰۰(سیستم سپر دفاع هوایی خاص خاک روسیه) برای ایجاد پوشش حمایت هوایی از جنگندههای روسی در سوریه خبر داد استقرار سیستم اس اس ۴۰۰ در سوریه به معنای دقیق در اختیار گیری تام فضای هوایی سوریه توسط روسیه میباشد چنانکه اولاند رییس جمهور فرانسه که با هدف تبلیغی برخورد با داعش عامل انفجار پاریس از اعزام ناو هواپیمابر شارل دوگل سخن گفته بود برای هماهنگی و نوعی کسب مجوز عملیات هوایی در سوریه در مسکو با پوتین دیدار کرد.
۱۳- ارتش ترکیه با انتشار بیانیه ای رسماً آمادگی خود را برای همکاری کامل با روسیه برای بررسی سرنگونی جنگنده روسی توسط ترکیه اعلام کرد.
۱۴- مقامات ترکیه ابراز امیدواری کردند که در حاشیه نشست بین المللی آب و هوا پاریس (دوشنبه) بتوانند با مقامات روسیه دیدار و نسبت به رفع سوء تفاهمات مربوط به سرنگونی جنگنده روسی اقدام کنند.
۱۵- اردوغان رییس جمهور ترکیه طی سخنان دیروز درباره تنشهای موجود میان روسیه و ترکیه که بدلیل سرنگون جنگنده روس شکل گرفت گفت:
۱-۱۵ ما نمیخواهیم که روابطمان با روسیه تیره شود.
۲-۱۵ آنها را به کشورمان دعوت میکنم تا بنشینیم و همه مشکلات را حل کنیم.
۳-۱۵ حقیقتاً نمیخواستیم که چنین حادثهای (سرنگون کردن جنگنده روس) رخ دهد.
۴-۱۵ ایکاش این حادثه رخ نمیداد.
۵-۱۵ بیایید با هم در این باره صحبت کنیم اجازه ندهیم روابطمان با هم تخریب شود تا موجب خشنودی دیگران شود.
۶-۱۵ قواعد و قوانین ترکیهای وجود دارد (حدود مرزی) که باید همه به آن احترام بگذارند.
۱۶- شناخت کم و کیف شکل گیری و میرایی مؤلفههای قدرت ملی در حوزه بین المللی برای مراکز مطالعاتی امنیت ملی هر کشوری علی الخصوص کشورمان برای ترسیم راهبردهای بلند مدت و راهبردهای اجرایی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. مطالعه روند رفتار اتخاذی توسط مقامات روسیه و ترکیه بر سر سرنگونی جنگنده روسی که شاید متجاوز به خطوط مرزی ترکیه نیز بوده باشد قطعاً در درک چرایی عقب نشینی قدم به قدم ترکیه و عدم پذیرش صریح همراهی جبهه غربی و عربیو ناتو با ترکیه ازاهمیت بالایی برخوردار است. مطالعاتی موردی و مصداقی که میتوانند در دانش افزایی ما در مدیریت شرایط مشابه و پیچیده تر یاریمان کنند. وحدت و همسویی ملی از جمله مؤلفههای بنیادین قدرت ملی است علی الخصوص برای کشور ما که بر اساس اراده و خواست مردم تعریف میشود. جهان در موضوع سرنگونی جنگنده شکاری بمب افکن روسی توسط ترکیه و متعاقباً رویارویی روسیه و ترکیه شاهد یکصدایی روسیه بود موضوعی که بدلایلی در و برای ترکیه واقع نشد.
۱۷- توجه خوانندگان عزیز را با توجه به کیس استادی تقابل در حال گذار روسیه و ترکیه به موارد ذیل جلب میکنم امیدواررم بی هیچ پیشداوری و نگاههای تنگ نظرانه، گروه گرایی و جریان پذیری به ماهیت شناسی رفتار اتخاذی توسط روسیه تأمل کنیم. بیندیشیم که ما در مدیریت بحران ناشی از فجایع مکه و منا از رفتار مناسبی برخوردار بودیم؟ آیا مؤلفههای قدرت ایران اسلامی به درستی شناخته و مورد استفاده قرار گرفتند؟
آیا مؤلفههای قدرت مورد نظر ما از سوی سایر بازیگران ومقابل مثل عربستان نیز مایه قدرت ایرن شناخته شدند؟ آیا شیوههای مناسب و موثری ناظر بر مؤلفههای قدرت ملی برای ناچار سازی عربستان به عذر خواهی و پذیرش حقوق ابتدایی ایران مورد غفلت قرار نگرفتند؟
چرا مهمترین رکن قدرت ملی ایران اسلامی که در ابتدای سالجاری نیز به وضوح مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفت در مقابله با عربستان مورد غفلت واقع شد؟ چرا علی رغم تأکید مکرر مقام معظم رهبری بر ضرورت توجه و عمل به همدلی و همزبانی موضوع فاجعه جانباختن مظلومانه صدها ایرانی به حج رفته در مکه و منا نیز به زمینی برای مجادلات تمام ناشدنی جریانات سیاسی و گروهی قرار گرفت؟
آیا جریانات و گروههای فکری و سیاسی میتوانند با تأمل در ماهیت مؤلفههای سازنده قدرت ملی ایران اسلامی در عرصه منطقه و بین الملل به درک ضرورتهای همدلی و همزبانی در مقاطع رویارویی با بحرانی بیرونی دستیاباند؟ تصور میکنید جریان و گروهی از اراده لازم برای گام نهادن در عرصه همدلی و همزبانی برخوردار باشد؟ تصور میکنید بتوانیم در فضای کامنت و بدون ایراد اتهام و توهین به سایرین در خصوص مهمترین رکن قدرت ملی ایران اسلامی چنانکه امروز و در موضوع ترکیه در روسیه مشاهده میکنیم گفتگویی سازنده داشته باشیم؟
منبع:الف
|