| امام مهر و دوستی 
امام رضا عليه‌السلام امام مهر است و دوستي؛ امام غريبي که براي ما آشناتر از هر آشنايي است؛ امامي که به اقتضاي امامت، راهبر است و راهنما، امين است و آموزگار، هادي است و دستگير.
در اين مسير، به دنبال شناخت آن‌چه زن بايد باشد و آن‌چه بايد بداند و عمل کند، به‌سراغ رواياتي از ايشان رفتيم که محوريت آن‌ها، زنان بود و جايگاه‌شان، بايدهايشان بود و نبايدهايشان؛ تا چراغي برگيريم، توشه راه و قدمي برداريم، در مسير درست.
دخترانه‌ها
امام رضا عليه‌السلام ميفرمايند: «در خانه اى که نام يکى از زنان فاطمه باشد، محروميت داخل نمىشود.» (1)
همسرانه‌ها
امام رضا عليه‌السلام ميفرمايند: «بعضي زن‌ها براى شوهرشان بهترين غنيمت هستند؛ زناني‌که به شوهرانشان اظهار عشق و محبت کنند.» (2)
امام‌رضا عليه‌السلام در روايت ديگري ميفرمايند: «هيچ فايده‌اي به کسي نمي‌رسد بهتر از اين‌که برايش بانويي باشد که نگاه‌کردن به او و مصاحبت با او، موجب شادماني همسر باشد و در غياب شوهر، امانت‌دار و حافظ حريم خويش و خانواده و اموال شوهر است.» (3)
ابن‌جهم، در روايتي قابل تأمل نقل مي‌کند: نزد امام‌رضا عليه‌السلام رفتم، ديدم که ايشان موهايشان را رنگ سياه زده بودند. گفتم: فدايت شوم، موهايتان را سياه کرده‌ايد؟ فرمودند: در رنگ‌آميزي مو پاداش است. رنگ‌کردن موي و آمادگي (با آراستن ظاهر) از چيزهايي است که پاکدامني زنان را افزون مي‌سازد. زنان پاکدامني‌ها را رها کردند، چون همسرانشان خود را براي ايشان آماده نکردند. (4)
و در همين زمينه در روايتي ديگر از قول امام رضا عليه‌السلام به آسيب‌شناسي اين رفتار پرداخته شده است: «چه‌بسا که بي‌توجهي مرد به آراستگي ظاهر، سبب گردد که زن از پاکدامني فاصله بگيرد.» (5)
علاوه‌بر توصيه‌هاي اخلاقي و فردي، امام رضا عليه‌السلام، توصيه‌هايي نيز در مورد نحوه آميزش دارند و بر نکاتي دقيق و ريز در اين زمينه اشاره دارند.
ايشان، در جواب مردي که زن جواني داشته و پرسيد که آيا به خاطر مصيبتي که ديده است مي‌تواند آميزش جنسي با همسر خود را چند‌ماه يا يک‌سال ترک کند، فرمودند: «اگر بيش‌از چهار ماه آميزش جنسي را ترک کني، گنه‌کار خواهي بود.» (6)
امام بر نکات ديگري نيز تأکيد دارند: «پس از آميزش يک‌باره بلند نشويد و ننشينيد، بلکه ابتدا به طرف راست بچرخيد و اندکي بعد براي ادرار، ولو اندک برخيزيد؛ پس‌ازآن براي رسيدن به تعادل و آرامش، غسل کنيد؛ با رعايت اين آداب از سنگ مثانه در امان خواهيد ماند.» (7)
در روايت ديگري از امام‌رضا عليه‌السلام، ايشان بر حقوق مالي زنان تأکيد و توجه ويژه داشته و از قول رسول خدا صلياللهعليهوآلهوسلم ميفرمايند: «خداوند متعال هر گناهي را مورد آمرزش قرار مي‌دهد، مگر گناه انکار مهر زن...» (8)
مادرانه‌ها
امام‌رضا عليه‌السلام، به مادربودن زنان نيز توجه ويژه داشته و توصيه‌هايي در اين رابطه داشته‌اند. ايشان ميفرمايند: «به زنان حامله کندر بخورانيد تا فرزندي که در بطن دارند اگر پسر است، باهوش و دانا و شجاع و اگر دختر است، خوش‌قيافه و خوش‌اخلاق و... گردد.» (9)
در روايتي ديگر، حضرت بر حق مادربودن اشاره‌کرده و ميفرمايند: «اين حق همسر است (به عنوان مادر) که فرزند تا هفت سالگي در دامن او باشد؛ مگر زماني‌که نخواهد نزد او بماند.» (10)
و در مرقومه حضرت براي مأمون آمده است: «نيکي به پدر و مادر واجب و لازم است؛ اگرچه مشرک و کافر باشند، ولي در معصيت خدا نبايد اطاعتشان کرد.» (11)
زنانه‌ها
حضرت رضا عليه‌السلام براي وجهه زن‌بودن نيز اهميت جداگانه‌اي قايل شده و در روايتي ظريف در اين زمينه از قول پيامبر اکرم صلياللهعليهوآلهوسلم ميفرمايند: «خداوند به زنان مهربان‌تر است تا مردان، و خداوند هرکس زني را که ميان او و آن زن پيوند خويشاوندي وجود دارد خشنود کند، در روز قيامت خشنود مي‌گرداند.» (12)
منابع
1. حر عاملي، وسايل‌الشيعه، ج15، ص129.
2. نوري، مستدرک‌الوسايل، ج2، ص532.
3. وسايل‌الشيعه، ج14، ص22.
4. وسايل‌الشيعه، ج14، ص183.
5. طبرسي، مکارم‌الاخلاق، ص489.
6. وسايل‌الشيعه، ج14، ص188 و120.
7. وسايل‌الشيعه، ج14، ص191.
8. مستدرک‌الوسايل، ج۱۳، ص۳۷۸.
9. مکارم‌اخلاق، ج1، ص192و193.
10. شيخ صدوق، من لايحضره الفقيه، ج3، ص275.
11. بحارالانوار، ج74، ص72.
12. وسايل‌الشيعه، ج15، ص104.
|
