امام خمینی (ره) والله اسلام تمامش سیاست است؛ ***** مقام معظم رهبری: به گفتار امام و کردار امام اهتمام بورزید ***** امام خمینی(ره): ان شاء الله ما اندوه دلمان را در وقت مناسب با انتقام از امریکا و آل سعود برطرف خواهیم ساخت و داغ و حسرت حلاوت این جنایت بزرگ را بر دلشان خواهیم نهاد 1367/4/29 ***** امام خمینی(رحمة الله علیه) : حکومت آل سعود، این وهابیهای پست بیخبر از خدا بسان خنجرند که همیشه از پشت در قلب مسلمانان فرو رفته‌اند 1366/5/12***** امام خمینی (ره) شهادت در راه خدا مسئله ای نیست که بشود با پیروزی در صحنه های نبرد مقایسه شود، مقام شهادت خود اوج بندگی و سیر و سلوک در عالم معنویت است ***** امام خمینی (ره): ما تابع امر خداییم، به همین دلیل طالب شهادتیم و تنها به همین دلیل است که زیر بار ذلت و بندگی غیر خدا نمی رویم ***** امام خمینی(ره) ”من برای آنکه شما جوانان شایسته ای هستید، علاقه دارم که جوانی خود را در راه خداوند و اسلام عزیز و جمهوری اسلامی صرف کنید تا سعادت هر دو جهان را دریابید.„ ***** حُسنُ الخلاقِ یُدِّرُ الرزاقَ وَ یونِسَ الرِّفاقَ؛ خوش اخلاقى روزى ها را زیاد مى کند و میان دوستان انس و الفت پدید مى آورد. «نهج الفصاحه، ح 781»***** امام خمینی(س) علم همراه تهذیبِ نفس است که انسان را به مقام انسانیت می رساند .هم در علم کوشا باشید و هم در عمل و هم در تهذیب اخلاق ***** بايد مسائل اسلامي حل بشود در اينجا و پياده بشود. بايد مستضعفين را حمايت بكنند، بايد مستضعفين تقويت بشوند حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحیفه امام – جلد 6 – صفحه 461 ***** اهمیّت فضای مجازی به انداره ی انقلاب اسلامی است "مقام معظم رهبری" ***** آن کسی قلمش قلم انسانی است که از روی انصاف بنویسد. امام خمینی (ره) ***** همان طوري که در سابق عمل مي‌شد، روضه‌خواني بشود، مرثيه گفته بشود، شعر و نثر در فضايل اهل بيت و در مصائب آنها گفته بشود. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام – جلد 15 – ص 332 ***** نگذاريد پيشكسوتان شهادت و خون در پيچ و خم زندگي روزمره خود به فراموشي سپرده شوند. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام، ج 21، ص 93 ***** من در ميان شما باشم و يا نباشم، به همه شما وصيت و سفارش مي‌کنم که نگذاريد انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بيفتد. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام، ج 21، ص 93 ***** پيامبر اسلام نيازي به مساجد اشرافي و مناره‌هاي تزئيناتي ندارد. پيامبر اسلام دنبال مجد و عظمت پيروان خود بوده است که متأسفانه با سياست‌هاي غلط حاکمان دست‌نشانده به خاک مذلت نشسته‌اند. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام، ج 21، ص 80 ***** پيغمبر اسلام تمام عمرش در امور سياسي بود، تمام عمرش را صرف كرد در سياست اسلامي، و حكومت اسلامي تشكيل داد. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام، ج 15، ص 11 ***** امام به همه فهماند که انسان کامل شدن، علی وار زیستن و تا نزدیکی مرزهای عصمت پیش رفتن افسانه نیست. مقام معظم رهبری ***** راه ما راه امام خمینی است و در این راه با همه قدرت و قاطعیت خود حرکت خواهیم کرد. مقام معظم رهبری


 

 

 

تاريخ انتشار: 05 تير 1401 ساعت 02:08:31
یادداشتی از: هادی سروش
دست‌بوسی‌ در نگاه فقه و اخلاق

دست‌بوسی؛ احترام خیلی ویژه است و خیلی زود تبدیل به تملق رفتاری می‌شود و تملق رفتاری در زشتی مانند تملق گفتاری است!

بوسیدن دست و حکم اخلاقی آن همواره موردبحث بوده، به‌ویژه در عصر حاضر که با نگاه منفی به آن نظر می‌شود و جای دارد به این مقوله نگاه دقیق شود.

متأسفانه در زمانه‌ای قرار داریم که انواع تملقات در جهت حرص رسیدن به قدرت روا داشته می‌شود و گاهی به چاپلوسی‌ها و تبلیغات برای اشخاص رنگ "شعائر دینی" داده می‌شود که مصلحت اسلام و جامعه دینی چنین اقتضائاتی دارد!

اما تکلیف پیامبر رحمت روشن نموده که فرمود:

"زمانی برای مردم پیش آید که برای طمع دنیا باطنشان پلید و ظاهرشان زیبا باشد، و از ظاهر خویش ثواب خدا را مقصود نداشته باشند، دینشان ریا باشد و ترس از خدا به آنها آمیخته نشده باشد: خدا آنها را مجازاتی همگانی کند، سپس مانند کسی که غرق می‌شود، دعا کنند و خدا مستجاب نکند. / سَیَأْتِی عَلَى اَلنَّاسِ زَمَانٌ تَخْبُثُ فِیهِ سَرَائِرُهُمْ وَ تَحْسُنُ فِیهِ عَلاَنِیَتُهُمْ طَمَعاً فِی اَلدُّنْیَا لاَ یُرِیدُونَ بِهِ مَا عِنْدَ رَبِّهِمْ یَکُونُ دِینُهُمْ رِیَاءً لاَ یُخَالِطُهُمْ خَوْفٌ یَعُمُّهُمُ اَللَّهُ بِعِقَابٍ فَیَدْعُونَهُ دُعَاءَ اَلْغَرِیقِ فَلاَ یَسْتَجِیبُ لَهُمْ . (اصول کافی ج ۲ ص ۲۹۶)

 تملق و چاپلوسی زبانی

قبل از ورود به بحث "دست‌بوسی" اجازه دهید نگاه دین به مقوله چاپلوسی را مرور کنیم، چه‌بسا باتوجه‌به این نگاه دینی، بحث "دست‌بوسی" بیشتر مورد ثمر خواهد بود.

  مهم‌ترین سخن در باب ستایشگران متملق از سوی پیامبر (ص) مطرح شده که فرمود: «به‌صورت چاپلوسان و متملقان خاک بپاشید؛ - اَحْثُّوا التُّرابَ عَلی وُجُوهِ الْمَدّاحینَ».

و نیز پیامبر رحمت (ص) فرمود:

"اگر کسی با چاقوی تیزی به سراغ مردی برود، برای او بهتر است از اینکه در پیشروی او مدحش را بگوید".

امیرمؤمنان علی (ع) می‌فرماید: "ستایش بیش از حد، تملق است و کوتاهی در ستایش، درماندگی است یا حسد. / الثَّناءُ بِأکْثَرِ مِنَ الْاِسْتِحقاقِ مَلَقٌ وَ التَّقْصیرُ عَنِ الْاِسْتِحْقاقِ عَیٌّ اَوْ حَسَدٌ."

و در سخن دیگری  امام علی (ع) ؛چاپلوسانِ گیرِ نان و نام را؛ ” بردگان همیشگی” معرفی می‌کند.

امام خمینی می‌نویسد:

” تملّق، مبدأش شرک و جهل بوده و غایتش نفس است و ثمره‌اش خفّت و خواری می‌باشد. به‌هرحال باید دانست که چاپلوسی از آبشخور نفاق و خودخواهی سیراب شده است”!

استاد مطهری این رذیله تملق گوئی را "به بند کشیدن انسانیت" معرفی کرده و انسانی که در بندِ رسیدنِ به منافع مادی باشد، به‌کلی فاقد حرّیت و مردانگی خواهد شد!

برخورد امام علی (ع) با هرگونه ذلت‌پذیری

در نهج البلاغة آمده است که ظاهراً هنگام بازگشت از صفین، عده‌ای از دهقان‌های شهر انبار حضرت را دیدند و به دنبال حضرت پیاده به راه افتادند و در جلوی حضرت به هم فشار می‌آوردند، حضرت فرمود: چه می‌کنید؟ جواب دادند، این عادت ماست که با آن امرای خودمان را تعظیم می‌کنیم. پس حضرت فرمودند: قسم به خدا امرای شما از این کار شما هیچ سودی نمی‌برند و شما با این کار خودبه‌خود سخت می‌گیرید در دنیا و آخرت خود را به‌سختی می‌اندازید. چقدر زیان‌آور است سختی که به دنبال آن عذاب باشد و چقدر سودآور است راحتی که بعد از آن امان از آتش باشد.

دست‌بوسی از نگاه اهل‌بیت (ع)

بازگشت به بحث دست‌بوسی داشته و در مرحله نخست روایات این موضوع را ببینیم و سپس با دید فقهی و اخلاقی در این موضوع آشنا شویم.

در کتاب تحف‌العقول حدیث مهمی از امام رضا (ع) نقل است که ایشان می‌فرماید:

"مرد دست مرد دیگری را نبایستی ببوسد، چراکه بوسیدن دستش همانند نماز گزاردن بر اوست. / لا یقبّل الرجل ید الرجل فإن قبلة یده کالصلاة له" (تحف‌العقول /۴۵۰)

فردی بنام علی بن مَزیَدِ که ابریشم‌فروش بوده خدمت امام صادق (ع) رسید و دست حضرت را گرفت و بوسید، امام  فرمود: آگاه باش که این کار یعنی بوسیدن دست؛ درست نیست، مگر نسبت به پیامبری یا وصی پیامبری. / أمَا إنّها لا تَصلَحُ إلاّ لِنَبیٍّ أو وَصِیِّ نَبیٍّ . (الکافی، ج۲، ص۱۸۵)

 امام صادق (ع) فرمودند: سرودست کسی را نباید بوسید مگر دست پیامبر خدا، یا کسی که می‌بوسد منظورش از بوسیدن سرودست او، احترام به رسول‌الله باشد. / لا یقبل رأس أحد و لا یده إلا ید رسول الله أو من ارید به رسول الله . (کافی ج۲ ص ۱۸۵)

این تعبیرات تأمل‌برانگیز در روایات اهل‌بیت (ع) درباره دست‌بوسی حکایت از ظهورِ تملق رفتاری در سطح وسیع دارد که به‌جاست از دیدگاه فقه اسلام و اخلاق بررسی اجمالی شود.

 دست‌بوسی از دیدگاه فقهی

به‌اتفاق فقهای اهل‌سنت یعنی؛ حنفیه، شافعیه، حنبلیه و جمعی از مالکیه، وست بوسی به جهت امور دینی، جایز است.

فقه شیعه با اهل‌سنت همراه است و دست‌بوسی را جائز شمرده گرچه برخی فقیهان آن "مکروه" قلمداد کرده‌اند.

شهید اول، به جواز بوسیدن دست برادران مسلمان که به‌عنوان و قید "بزرگداشت مؤمن" فتوا می‌دهد [الدروس الشرعیه، ج۲، ص ۱۸]

 دست‌بوسی از دیدگاه اخلاقی

اکثرِ "دست‌بوسی‌ها" ؛ تملقِ رفتاری است و در نتیجه به تعبیر استاد مطهری؛ در بند کشیدن انسانیت است و تردیدی نیست که اخلاق دینی آن را ناروا داشته و برنمی‌تابد.

توضیح مطلب این است که ؛ اگرچه دست بوسی به عنوان یک باید و نباید در علم اخلاق مطرح نشده، در واقع دست بوسی از آداب است و یک حقیقت متغیر است ‌ و اگر هم از اخلاق به حساب می آمد مانند عذر خواهی است دارای عنوان مستقل نیست بر خلاف مثل ظلم که عنوان مستقل مذمت را به همراه دارد. پس ابتدا نمی توان فتوا به فعل اخلاقی بودن آن داد. اما؛

اولا؛ با کرامت نفس منافات دارد و هر منافی با کرامت انسانی رفتار شایسته ای نخواهد بود و به منع نزدیکتر است.

و ثانیا؛ از سوی دیگر "دست‌بوسی" برای هر دو فردِ بوسنده و صاحبِ دست بوسیده شد به شدت خطر آفرین است، بوسنده را بَرده می کند و صاحب دست بوسیده شده را بیشتر مست قدرت کرده و در نتیجه دیگر گوش و چشم او پشت حاجب منمیت قرار گرفته و حقائق اطراف خود را نمیبیند!

از همین رهگذر است که علما اخلاق از اینکه دستشان بوسیده شود، پرهیز داشتند.

پدرم که از شاگردان امام راحل بود نقل می‌کرد که امام فرموده بود در عمر دست یک نفر را بوسیدم و آن هم رفیق مباحثه درس بود که بعد متوجه حرف حق او شدم.

و استاد بزرگوار آیت‌الله جوادی آملی می‌فرمود: نه دست کسی را ببوسید و بگذارید دستتان را ببوسند. من فقط دست امام را بوسیدم که آن دست بوسیدنی بود.

و استاد بزرگوار علامه حسن‌زاده (ره) وقتی در نامه‌ای کسی به ایشان می‌نویسد دست بوستان هستم در پاسخ چنین می‌نگارد:

مرا معذور دار از دست‌بوسی

که من دستی ندارم تو ببوسی

 جمع‌بندی؛

"اسلام" ؛ در بحث‌های فقهی فتوا به "جواز مطلق" نداده، و در بحث‌های اخلاقی با هرگونه رفتار و گفتاری که باعث پیدایش رذائل اخلاقی در فردی شود و یا کسی در حالت ذلت قرار بگیرد به‌شدت مخالفت نموده و تملقات و چاپلوسی‌های گفتاری مانند ستایش اشخاص، و رفتاری مانند دست‌بوسی و "پابوسی! " در این مقوله جای دارد و در مورد غیر معصومین (ع) روا نیست.

حافظ گوید:

مبوس جز لب ساقی و جام می حافظ

که دست زهدفروشان خطاست بوسیدن

*جماران





  تعداد بازديدها: 1142


 
نظرات خوانندگان:
 

نظرات حاوي توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمي‌شود.

نام:
پست الکترونيک:
متن پيام:


 
آخرين اخبار و مطالب 
گزارش تصویری:
برگزاری مراسم سالروز ولادت با سعادت حضرت امام حسن (ع) در هیئت انصارالخمینی (ره) 1403/1/6
مهدی پازوکی اقتصاددان:
مشکل اقتصاد ایران، جهالت مدیران رانتی و کوته‌بین است / مدیران سازمان برنامه و بودجه فارغ التحصیل دانشگاه‌های درجه چندمند
در اطلاعیه‌ای اعلام شد؛
درهای اصلی بهشت زهرا(س) در شب‌های قدر باز است
دکتر حسن روحانی : جلسه با فرماندهان سپاه برای صلح و صفا بود
واکنش زاکانی به حصارکشی و تغییرات در پارک قیطریه؛ «حتما در پارک‌ها مسجد می‌سازیم،‌ مسجد خوب هم می‌سازیم»
انتقاد ناصر امانی به شهرداری تهران/ ساخت مسجد در بوستان قیطریه موجب تخریب شعائر اسلامی و بدبینی می‌شود
واکنش تند مهاجری به خبر ساخت مسجد در پارک قیطریه؛ نوعی لجاجت است
پسر نتانیاهو هم از فلسطین اشغالی مهاجرت کرد
امان‌الله قرائی‌مقدم:
کوچک‌شدن طبقه متوسط؛ مهم‌ترین تغییر اجتماعی سال ۱۴۰۲/ جامعه ایران دیگر یک جامعه سنتی نیست
مالیات بر ارزش افزوده رسما ۱۰ درصد شد
آیت‌الله مکارم شیرازی: حجاب از طرفی واجب است و از طرف دیگر، نباید خشونتی در کار باشد / دشمن اصرار دارد قم را آلوده کند تا بتواند نتیجه گیری کند / باید اصرار بر پاک سازی شهر داشته باشیم
سازمان بین‌المللی مهاجرت: «ایرانیان در فهرست بالاترین میزان مهاجرت غیرقانونی برای ورود به بریتانیا»
حکایت کیسه بادام و راهی که به جماران ختم می‌شد
با مشاهده قیمت این داروها مغزتان سوت می‌کشد؛ از ژن درمانی و پیری زودرس تا سرطان چشم
گزارش آیت الله ایازی درباره انجمن مباحثات قرآنی ۸ فروردین
نرخ جریمه در تخلفات حادثه‌ساز ۵ برابر شد
حجت الاسلام والمسلمین مجید انصاری:
کشور ما توان بزرگی دارد؛ چرا باید شرایط طوری باشد که نخبگان ما به فکر مهاجرت باشند؟/ تریبون‌های نماز جمعه به دنبال دامن زدن به خشم و کینه نباشند/ سه انتخابات اخیر نشان داد در لبه خطر ناامیدی و واگرایی اجتماعی هستیم
یادداشتی از: حجت الاسلام والمسلمین هادی سروش
تحریف در "برخوردِمومنانه"
روایت محمدجواد ظریف از آغاز روند آستانه درباره سوریه/ از دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی دستور دادند دکتر دهقان در نشست ها با روسیه و ترکیه شرکت نکند/ بخش نظامی ما از ابتکاری که ایران آغاز کرد، کنار گذاشته شد
امام(ره) چگونه از بزرگان استقبال می‌کردند؟

آرشیو همه مطالب


 
پربازديدها 
سردار مصطفی مولوی: آقا مهدی باکری و شهید کاظمی همیشه در خط مقدم می‌جنگیدند/ مهدی هیچ‌گاه اجازه نمی‌داد خاکریز جبهه به مسائل سیاسی آلوده شود/ لیدر جریان خالص‌سازی همه توان‌ش را برای تضعیف آقا مهدی به کار گرفت
باهتمام مهندس سعید رحیمی
امام خمینی (ره): من نگران اسلام هستم
دعاهای بعد از نمازهای واجب در ماه مبارک رمضان
با سخنرانی یادگار امام؛
مراسم تحویل سال نو در حرم امام خمینی(ره) برگزار می‌شود
واکنش علم الهدی به شرکت نکردن اکثریت در انتخابات: مراد از اکثریت، اکثریت متدین است نه اکثریت متمرد
اختصاصی:
خدیجه الکبری سلام الله علیها "پوستری آیینی از خانم شیرین نوشیروان"
پیام نوروزی مقام معظم رهبری به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۳
در سخنرانی نوروزی ۱۴۰۳؛
رهبر معظم انقلاب: در گذشته کسانی بودند که از امکانات دولتی سوء استفاده کردند/ نباید اختلاف سلیقه و اختلاف سیاسی موجب نفرت پراکنی شود/ روز به روز جبهه مقاومت در غرب آسیا باید تقویت شود/ برای موفقیت از مشارکت مردم به معنای واقعی کلمه استفاده شود
مراسم آغاز سال 1403 در حرم مطهر امام خمینی(س)؛
سید حسن خمینی: از هرآنچه غیر خدا است، مأیوس شویم
اطلاعیه:
برگزاری مراسم تشییع و تدفین والده ی مرحومه ی اخوان تدریسی
پوستر:
برگزاری مراسم بزرگداشت مرحومه مغفوره حاجیه خانم اکرم السادات زارع (تدریسی)
اطلاعیه:
والده ی ماجده ی اخوان تدریسی دعوت حق را لبیک گفت
گزارش تصویری:
تجلیل از هنرمند گرافیست آقای علی اکبر میرزایی در استان لرستان
حجت الاسلام انصاریان : شیعه‌ای نباشید که مردم با شما از دین ببرند
سردار رادان: تلخ است، اما دزدی به شغل تبدیل شده است
بیانیه بسیج دانشجویی دانشگاه تهران پیرامون اخباری مبنی بر زمین‌خواری در محله ازگل: چگونه ممکن است بعد از هشدار رهبری، ائمه جمعه هنوز مشغول فعالیت‌ اقتصادی باشند؟! نهادهای نظارتی دقیقا مشغول چه فعالیتی هستند؟
پوستر:
اطلاعیه برگزاری مراسم سالروز ولادت با سعادت حضرت امام حسن (ع) در هیئت انصارالخمینی (ره)
حجت الاسلام والمسلمین فاضل میبدی:
بالای 50 درصد از مردم در انتخابات شرکت نکردند؛ این بی تفاوتی نیست، اعتراض است/ دولت و حاکمان این پیام را دریافت کنند/ اگر شورای نگهبان بخواهد با همین فرمان در انتخابات بعدی جلو برود، همدلی ایجاد نمی‌شود/ مخاطب سخنان رهبری مسئولان هستند
نامه ی رسیده
ابراز تشکر از اوژانس تهران
قائم مقام سازمان تبلیغات:
رویکرد‌های سلبی و تقابلی نه تنها در ترویج حجاب موثر نیست بلکه می‌تواند نتایج عکس داشته باشد / تبعیض اقتصادی به نارضایتی و بی‌اعتمادی مردم نسبت به نظام منجر می‌شود؛ این نارضایتی گاه به صورت بی‌حجابی و بدحجابی به عنوان نوعی اعتراض بروز پیدا می‌کند / استفاده از روش‌های قهری در برخورد با بدحجابی باعث شده تا برخی از افراد نسبت به حجاب و حکومت جمهوری اسلامی ایران دیدگاه منفی پیدا کنند


 
آمار بازديد از سايت 
تعداد بازدید امروز: 26761
تعداد بازدید دیروز: 38925
بازدید کل: 65652798
مشاهده آمار کامل
تمامي حقوق براي هيئت انصارالخميني (ره) محفوظ است.