پس از آنکه در سال 2006 «جو بایدن» معاون کنونی رئیس ‌جمهور آمریکا، در یادداشتی در روزنامه «نیویورک تایمز» پروژه آمریکایی تجزیه خاورمیانه را مطرح کرد، اکنون بار دیگر این توطئه از سوی مقام سابق وزارت خارجه این کشور مطرح شده است.

«پیتر ون بورن» مقام سابق وزارت خارجه آمریکا در یادداشتی در خبرگزاری رویترز نوشت: اکنون وقت آن است که در مورد قراردادی که خاورمیانه را شکل داد، بار دیگر مذاکره کنیم.

این قرارداد، توافق نامه «سایکس - پیکو» است که در سال 1916 اکثر اراضی اعراب تحت تسلط امپراطوری عثمانی را به مرزهای امروز تقسیم ‌بندی کرد. جهانی که این قرارداد ایجاد کرد اکنون تنها بر روی نقشه های به رنگ زرد دیده می شود.

وی در این یادداشت مدعی شد: مشکل اصلی آن قرارداد این بود که اراضی سنی ‌ها، شیعیان و کردها را از هم جدا نکرد. جنگ این موضوع را حل نکرد؛ دیپلماسی شاید حل کند.

در نوامبر سال 2014 من پیشنهاد کردم که تنها راه مقابله با داعش، تقسیم بندی عراق به سه بخش و استقرار نیروهای حافظ صلح در این کشور است.

بورن در این یادداشت مدعی شد:با این حال در 15 ماه اخیر، ترکیه و روسیه نیز وارد این درگیری شده اند و سعودی ها هم ممکن است به زودی به این جمع بپیوندند. اکنون تنها تلاش های دیپلماتیک با حضور تمامی طرفین از جمله داعش، می تواند به این خونریزی ها پایان دهد. این به معنای تقسیم بندی جدید منطقه بر اساس خطوط نژادی، فرقه ای، مذهبی و سیاسی است.

به یک قرارداد سایکس - پیکوی جدید نیاز است؛ اگر که اراده کنید. قرارداد سایکس - پیکوی قدیمی توسط انگلیس و فرانسه اعمال شد. هدف اولیه آن، استعمارگری و هدف آن در درازمدت ثبات در منطقه بود. این خطوط عینا برای 9 دهه آینده ترسیم شد.

وی در ادامه ادعاهایش نوشت:یکی دیگر از اهداف آن قرارداد در آن دوره، ایجاد «کشور کردستان» بود، که هیچگاه محقق نشد.

از منظر ژئوپلیتیکی اکنون با چنین شرایطی مواجه هستیم: تهاجم سال 2003 به عراق، درگیری های قومیتی ایجاد کرده است. این امر، ایران و سوریه را نیز درگیر خود کرده است.

این درگیری ها، شکل گسترده تری به خود گرفته و کردها اراضی تحت تملک خود را به خارج از عراق و تا مرزهای سوریه و ترکیه گسترش داده اند. ترکیه در تلاش برای خنثی کردن این تلاش ها و شاید کنترل برخی اراضی برای بزرگ کردن مرز خود با سوریه است. روسیه به عنوان نیروی نظامی به منطقه بازگشته است. سعودی ها نیز ممکن است نیرو ارسال کنند. ایران اکنون در آنجا حضور دارد و آمریکا نیز در حال آموزش، کمک و تجهیز گروه هایی است که اغلب با یکدیگر می جنگند.

تمامی اینها به بحران انسانی از جمله بحران پناه جویان منتهی شده است که هیچ کسی به درستی نمی داند چگونه می توان آن را مدیریت کرد. تلاش برای حل بحران های منطقه، به بمباران شهرهایی چون «رمادی»، «کوبانی»، «حمص» و به زودی «موصل» برای نجات آنها، منتهی شده است. چهار رئیس جمهور آمریکا جنگ بی نتیجه ای را در منطقه به راه انداخته اند و خلف «باراک اوباما» پنجمین رئیس جمهور خواهد بود.

تنها راه برای پایان دادن به وضعیت فعلی، انجام مذاکره برای رسیدن به بیانیه ای جامع برای رسیدگی به مسائل، مرزها و درگیری های کنونی است. این اقدام به موافقت آمریکا، روسیه و ایران نیاز دارد.

این مسئول سابق در وزارت خارجه آمریکا همچنین مدعی شد:این بدان معناست که عناصر داعش نیز باید در مذاکرات حاضر باشند (!) ؛ همانطور که بریتانیا در دهه 1990 این کار را با ارتش جمهوری خواه ایرلند برای حل بحران ایرلند شمالی کرد. افراد برای رسیدن به صلح، باید با دشمن خود مذاکره کنند. به همین دلیل مذاکرات صلح سوریه که داعش در آن حضور ندارد، شانس کمی برای موفقیت دارد.

بورن در ادامه یادداشت خود مدعی شد:از دل مذاکرات جدید، باید یک کردستان ظهور کند. «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه به عنوان نایب روسیه در قدرت باقی می ‌ماند. نفوذ ایران در عراق افزایش می ‌یابد. سرزمین سنی‌ ها باید به واسطه سیاست خلع ید از بغداد، تضمین شود.

ون بورن در پایان این گزارش مدعی شده است: چنین راهکاری به ثبات در خاورمیانه و جلوگیری از بروز یک جنگ گسترده، منتهی خواهد شد. در صورت اقدام نکردن، داعش با قدرت بیشتری هرج و مرج ایجاد خواهد کرد. عراق با آشوب بیشتری مواجه خواهد شد. درگیری روسیه – ترکیه ناتو را هم وارد ماجرا خواهد کرد. تنش میان ایران و عربستان تشدید خواهد شد.

*جماران