به گزارش «انتخاب»، شورای راهبردی روابط خارجی در راستای رهنمودهای مقام معظم رهبری در خصوص تبیین عالمانه و کارشناسانه توافق هسته‌ای عصر دوشنبه میزبان نشستی برای تبیین برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و بررسی الزامات پیش‌رو با حضور رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، وزیر امور خارجه و جمعی از استادان حقوق بین‌الملل عمومی و روابط بین‌الملل بود.

سید کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در این نشست با اشاره به اهمیت تاریخی برجام از استادان دانشگاه خواست ابعاد مختلف روندی را که منجر به انعقاد این سند شد، بررسی و نقشه راهی برای آینده تدوین کنند.

وی با تقسیم بندی روند فعالیت‌های هسته‌ای به دوران «آزمودن» طرف‌های غربی در دولت اصلاحات و «مقاومت» در دولت پیشین، گفت: پس از این دوره‌ها، با توجه به دستاوردهای فنی و موفقیت‌های جمهوری اسلامی ایران در منطقه، توانستیم با دست پر وارد مذاکره شویم و به این سند مورد توافق طرفین برسیم. این روند از نظر تاریخی بسیار قابل توجه است.

خرازی با بیان اینکه البته طبیعت مذاکره داد و ستد است، افزود: باید اندیشید اهداف عالی چیست و چگونه می‌توان به سمت این اهداف رفت؛ از این رو نباید خوش‌بینی زایدالوصف یا بدبینی افراطی داشته باشیم و بایسته است با واقع‌بینی، اتکا به رهبری و مردم و با کمک استادان و نخبگان، این مسیر پرچالش را بپیماییم.

در ادامه نیز محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه که همراه با سیدعباس عراقچی و مجید تخت روانچی، معاونانش در این نشست شرکت کرده بود، به تبیین نکات فنی و سیاسی پرداخت که عامل رسیدن به سند برجام شده است.

وی گفت: هدف این مذاکرات، حفظ عزت و پاسداری از دانش کشور و رفع عوامل اختلال در امنیت کشورمان بود.

ظریف با بیان اینکه در قطعنامه‌های شورای امنیت به شیوه‌های مختلف تلاش شده بود برنامه هسته‌ای ایران عامل تهدید صلح و امنیت بین‌المللی معرفی شود، گفت: نیاز بود تهدیدی که بر اثر این قطعنامه‌ها علیه کشور مطرح شده بود، از بین برود.

وزیر امور خارجه با تفکیک مقبولیت و مشروعیت در رویه بین‌المللی دولت‌ها، از شکسته شدن فضایی که غرب به رهبری آمریکا برای اعمال فشار و تهدید ایران در بیش از یک دهه گذشته ایجاد کرده بود، خبر داد.

وی ویژگی‌های منحصر به فردی برای قطعنامه 2231 از جمله بی‌سابقه بودن از حیث مشورت با کشور موضوع قطعنامه ذکر کرد و اظهار داشت: پس از این تحول عمده، دست ماست که این تحول را به تهدید تبدیل کنیم یا فرصت.

ظریف با اشاره به تصویب بودجه 150 میلیون دلاری تندروهای آمریکا و لابی‌های صهیونیستی در این کشور بابت آگهی تبلیغات تلویزیونی برای به شکست کشاندن برجام، اظهار داشت: دستاورد مذاکرات مدیون خون شهدا و پایمردی مردم است؛ اعتقادم این است که حضور مردم پای صندوق‌های رای، غرب را از تحریم ناامید کرد و مقاومت مبنای قدرت ما و قدرت‌آفرین بوده است؛ لذا باید از اینها پاسداری کنیم.

در ادامه این نشست 6 تن از اساتید برجسته حقوق بین‌الملل عمومی و روابط بین‌الملل دانشگاه‌های کشور حاضر در جلسه دیدگاه‌های خود را مطرح کردند. از جمله محورهای مطرح شده، مسائل فنی مربوط به برجام، ضرورت برگزاری کارگاه‌های آینده پژوهی توافق هسته‌ای، عوامل تضمین اجرای برجام شامل حفظ مولفه‌های قدرت و همچنین بی‌اعتمادی به طرف آمریکایی بود.

ظریف در جریان این تبادل نظرات گفت: ساختمان تحریم‌هایی که آمریکا بر مبنای قطعنامه‌های شورای امنیت بنا نهاده بود، به هم ریخته و همچون دهه 1990 که کشوری تحریم‌های آمریکا علیه ایران را اجرا نمی‌کرد، دیگر بازگشت تحریم‌ها مقبولیتی نخواهد داشت.

وزیر امور خارجه افزود: اگر می‌گویند اثر بازگشت تحریم‌های آنها یک شبه است که نیست و به سال‌ها زمان نیاز دارد، اثر بازگشت ما می‌تواند زودتر باشد، زیرا اگر نقض عهد کنند کار ما با پیچ و مهره‌هاست.

وی با اشاره به سفر هیأت‌های اقتصادی از کشورهای مختلف به جمهوری اسلامی ایران گفت: ضمن آنکه از این تحولات ذوق‌زده نیستیم، اما این روابط ضمانت توافق است.

خرازی هم در ادامه این نشست، مقاومت، ثبات و نفوذ ایران را دلایل دولت اوباما برای آمدن بر سر میز مذاکره خواند و گفت: اینها همان کسانی بودند که حاضر نمی‌شدند حتی یک سانتریفیوژ داشته باشیم. بنابراین تداوم این روند بستگی به عملکرد ما دارد یعنی باید مقاومت حفظ شود، نفوذ منطقه‌ای‌مان گسترش یابد و وحدت ملی‌مان بیش از پیش تقویت شود.

خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در این راستا شعارهای تبلیغاتی نامزدهای تندرو انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را مبنی بر رد برجام در نخستین روزهای به قدرت رسیدن، برای راضی کردن رژیم صهیونیستی دانست و گفت: حتی اگر دولتی جمهوری‌خواه هم سر کار بیاید، چاره‌ای جز ادامه این روند ندارد؛ البته این بستگی به قدرتمندی و حفظ وحدت داخلی ما خواهد داشت.

ظریف در پاسخ به سؤال دیگری در این نشست درباره هزینه و فایده پیگیری برنامه هسته‌ای گفت: ما 12 سال به خاطر حفظ برنامه هسته‌ای مقاومت نکردیم، بلکه به خاطر حفظ عزت‌مان مقاومت کردیم.

خرازی هم در ادامه این سخنان گفت: مهندسان ما در جریان فعالیت‌های هسته‌ای توانستند زیربناهای دیگری را توسعه دهند. حرفی نیست که ارزیابی شود فایده و ضرر این تصمیم راهبردی برای جمهوری اسلامی چه بود، اما این تصمیم راهبردی بود که موجب شده امروز بتوانیم قدرت خود را به اثبات برسانیم.

وی افزود: حضور ما در عراق یا ایستادگی‌مان در سوریه هم تصمیمی راهبردی برای منافع بعدی است که البته باید هزینه‌اش را هم متقبل شد.

رئیس شورای راهبردی روابط خارجی تصریح کرد: مذاکرات هسته‌ای توسط ایران از موضع قدرت و با پشتوانه ملت بزرگ ایران محقق شده است.

خرازی با اشاره به پشتوانه عظیم مردمی جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: اگر نگرانی‌ به توقف منجر شود، درست نیست، باید خطر کرد و وارد صحنه شد، چنانکه در تاریخ جمهوری اسلامی بالاخص هشت سال دفاع مقدس همواره این گونه بوده‌ایم.

ظریف هم در بخش پایانی این نشست با تاکید بر رعایت همه خطوط قرمز در برجام گفت: امروز با انجام این مذاکرات می‌توانم بگویم هم نفوذ بین‌المللی‌مان بیش از قبل افزایش یافته و هم قدرت‌مان در صحنه بین المللی بیشتر از گذشته است.

ظریف گفت: انشاء الله این روند به یک برنامه ریزی برای اعتلای جمهوری اسلامی و اعتلای مقاومت تبدیل شود. برای همین هم است که من وقتی مشرف به عراق بودم، هر لبنانی و عراقی که من را در حرم می دید از من تشکر می کرد. این به خاطر این است که مردم احساس می کنند یک فضای تنفسی برایشان ایجاد شده است.

ظریف ادامه داد: معتقدم که یک تحول عمده ای رخ داده است، بالاخره ایران توانسته در برابر قدرت های ظاهری دنیا مذاکره ای کند و بده بستانی انجام دهد و یک قطعنامه ای در شورای امنیت تصویب شود که متضمن یک برنامه جامع اقدام مشترک است، از این به بعد دست ما است که شرایط را تبدیل به یک تهدید کنیم یا تبدیل به یک فرصت.

وی افزود: من معتقدم این یک فرصت استثنایی برای جمهوری اسلامی ایجاد می کند، البته خطر هست؛ من هیچگاه قصه « کشتی کارین ای» یادم نمی رود، کارین ای وقتی که ما رفتیم بُن، اتفاق افتاد. زمانی که حکومت افغانستان تشکیل شد و همه فکر می کردند یک تحول اساسی شده است. در دو هفته قبل از سخنرانی آقای بوش که ایران را وارد محور شرارت کرد، رژیم صهیونیستی یک کشتی را وسط دریای مدیترانه به اسم کارین ای توقیف کرد و گفت این کشتی حامل سلاح برای عرفات است.

وزیرامور خارجه گفت: حال این که عرفات با ما رابطه خوبی نداشت، اگر به خاطر داشته باشید من کنار مرحوم عرفات می نشستم توی اجلاس سران کنفرانس اسلامی که به من التماس می کرد و می گفت شما همه را می برید رهبر معظم را می بینند اما من را نمی برید. این رابطه ما با مرحوم عرفات بود. خوب کشتی از ایران سلاح ببرد برای آقای عرفات؟ آن وقت عرفات آن قدر سلاح داشت. هنوز هم این دولت خودگردان آن قدر سلاح دارد که زیاد هم است و استفاده نمی کند. آمدند چنین کشتی را سرهم کردند، برداشتند یک فضای مطبوعاتی ایجاد کردند. همان روز آقای روانچی به من و آقای خرازی گفتند که این تله ای است که اسراییلی ها درست کردند و آن همان شروع یک روندی شد که ایران را در محور شرارت برد.

ظریف گفت: البته خباثت آمریکایی ها و دولت بوش و این که برنامه ریزی داشتند، همه اینها را ما در صحبت های خودمان مفروض می گیریم. دولت بوش یک ماهیتی داشت، ما الان باید حواسمان جمع باشد.

وی گفت: بعضی ها غافلگیر شدند، فکر نمی کردند که بتوانند یا نتوانند مانع این توافق شوند، البته هنوز هم تلاش می کنند .

وزیر امور خارجه اضافه کرد: من نیز امروز مقاله ای در روزنامه عربی نوشتم که تاکید کنیم به آنها که هیچ نگرانی از ایران داشته باشند ولی هنوز هم دارند تلاش می کنند و رقمی که ما شنیدیم 150 میلیون دلار قرارداد آگهی تلویزیونی در ماه اوت در آمریکا امضا شد، 150 میلیون دلار فقط برای این که آگهی تلویزیونی بدهند علیه توافق.

وی در پایان اظهار داشت: اجازه بدهیم مردم این احساس غرور را حفظ کنند؛ اجازه بدهیم مردم از این فضای تنفسی استفاده کنند و انشاء الله در مسیر درست پیش برویم.