نماز از جمله عباداتی است كه اثرات مادی و معنوی بسیار زیادی در زندگی بشر دارد. مقدمات نماز از هنگام وضو تا پایان نماز هر كدام جزء به جزء فواید و آثاری دارد كه در این جا قادر به بیان همه آن ها نیستیم و تنها به نكاتی چند اشاره می كنیم.

آثار بهداشتی نماز از جمله پاك نگه داشتن بدن، لباس و جای نماز و پرهیز از نجاست ها كه موجب زدودن میكروب ها و آلودگی ها از محیط زندگی و حفظ بهداشت جسمانی است. وضو سمبل طهارت عمومی بدن و موجب نشاط و سلامت است و مانند غسل، دارای آثار روحی و معنوی است و در پیشگیری و درمان بیماری های جسمی و روانی، اثر دارد. البته نباید اعمال عبادی را به خاطر این فواید اجرا كرد كه موجب بطلان آن خواهد شد، زیرا اگر كسی غسل و وضو كند. تا ضمن آن خنك شود یا از فواید بهداشتی آن بهره مند شود و یا قیام و ركوع و سجود كند تا ضمن آن حركات ورزش و نرمش اجرا كند نماز شرك آلود خوانده است.

نماز بزرگ ترین و محكم ترین پناهگاه معنوی است

نماز كه مشتمل بر عقل، علم، اختیار حس مسئولیت، اتكا به حضرت حق و قدرت بی انتهای او و قطع امید از اغیار است. بزرگ ترین و محكم ترین سنگر اطمینان و آرامش و استنقای روح انسان است. از جمله آثار اخلاقی و تربیتی نماز پیام پرورشی پروردگار است. نماز بازدارنده از بدیها، معراج هر مومن پاكیزه، مایه نزدیكی هر انسان پرهیزگار به خدا، پاك كننده گناهان، شستشو دهنده جسم و جان، خاموش كننده آتش دوزخ، بن اسلام، پایه دین، نردبان رسیدن به اوج كمال و انسانیت، مهمترین نماد دین، بهترین كارها و معیار سنجش اعمال است. اگر نماز قبول شود كارهای دیگر هم پذیرفته می شود و اگر نماز رد شود كارهای دیگر نیز مردود است.
وقت شناسی و زمان سنجی از مهمترین عوامل پیشرفت جوامع بشری است برنامه ریزی های شخصی و اجتماعی بدون سنجیدن زمان و اوقات مناسب هر كار ممكن نیست و می توان گفت نماز وقت شناسی و زمان سنجی است.

نماز خواندن دارای خاصیت خودتاثیری و خودالقایی است

همانطور كه از طریق تلقین می توانیم بر دیگران اثر بگذاریم. گاهی می توانیم خود را نیز تحت تاثیر تلقین های خود قرار دهیم. اسلام كه واقع بینی خاص خود را دارد با وضع نماز و تنظیم برنامه آن، بهترین دستور علمی و عملی را برای تلقین حقایق و خوبی ها به نمازگزار تدارك دیده است و با مقرركردن آن مسلمانان را موظف كرده است كه در هر شبانه روز پنج بار به خود تاثیری بپردازند و تلقین كننده آن حقایق و خوبیها و وظیفه ها به نفس خود باشند.
امام علی علیه السلام فرمود: خدا، ایمان را برای پاك كردن از نجاست شرك و نماز را برای پاكیزه كردن از پلیدی كبر واجب كرد.

رسول خدا صل الله علیه وآله فرمود: شیطان پیوسته تا وقتی كه فرزند آدم بر نمازهای پنجگانه محافظت و مواظبت دارد از وی ترسان است و چون نمازها را ضایع كند بر او دلیر می شود و او را در گناهان بزرگ می اندازد. نماز عامل سازنده ای است كه پایداری و مقاومت انسان را در برابر فراز و نشیب های زندگی حفظ می كند و نمازگزار در برابر هر خیر و شر، خوبی بدی، خویش را حفظ نموده و با هر بادی نمی لرزد.

 نماز حسّ مسئولیت و تقوا و پرهیزكاری و خداترسی و حق شناسی را در انسان زنده می كند. نماز انسان را به یاد خدا و یاد دادگاه عدل او می اندازد. و گرد غبار خودپسندی و خودپرستی را از صفحه دل او می شوید و او را از جهان محدود بیرون آورده و به جهان ماورای طبیعت و به عالم پاكی ها متوجه می سازد.

 نماز؛ وسیله ای برای  رفع مشكلات و دفع شرّ

نماز وسیله ای است كه انبیاء و اولیای الهی در رفع هر مشكلی و دفع هر شرّی و دور ماندن از هر دشمنی از آن استمداد می نمودند. نماز انسان را به قدرت لایزالی پیوند می دهد كه همه مشكلات برای او سهل و آسان می شود، همین احساس سبب می شود كه انسان در برابر حوادث نیرومند و خونسرد باشد. نماز یك نهر روان و یك چشمه كوثر است هم آتش های گذشته را خاموش می كند و هم نمی گذارد انسان بعداً گرفتار آتش شود هم جلوی بدی ها را می گیرد و هم آن بدی های گذشته را از بین می برد.

یكی از بارزترین ذكر خداوند نماز است، عشق و محبت به خداست كه علاقه به امور دنیوی را از دل خارج می كند و شوق لقای حق تعالی را در دل زنده تر می سازد. رسول خدا صل الله علیه و اله فرمودند: نماز اسلحه ای است در برابر كافر.
نماز باعث بركت و رحمت الهی است خداوند سبحان در سوره انفال آیه 2و 3، پنج صفت برای مومنان بیان می كند كه یكی از آن اوصاف اقامه نماز است یعنی نه تنها خود نماز می خواند بلكه دیگران را هم وادار به نماز می كند بعد برای آن ها چهار پاداش ذكر می كند كه یكی از آن پاداش ها رزق كریم است لذا می فرماید: «رزق كریم»

آثار نماز در عالم برزخ (قبر):

رسول خدا صل الله علیه وآله فرمودند: «نماز بین نمازگزاران و عزرائیل (سلام ا لله علیه) فرشته مرگ، شفاعت می كند. (تا نمازگزار راحت تر جان بدهد) نماز در قبر مونس و همدم نمازگزار است، نماز فرش نمازگزار در قبر می شود.
رسول خداصل الله علیه وآله فرمود: نماز واقعی و با حضور قلب در روز قیامت تاجی بر سر نمازگزاران است، نماز واقعی و با حضور قلب (در روز قیامت) نور چهره نمازگزاران است، نماز با حضور دل، روز قیامت پوشش و مانعی بین نمازگزار و آتش دوزخ می گردد.

منبع:ستاد اقامه نماز